Konsekwencje jazdy samochodem bez uprawnień.

Dnia 18 maja 2015 roku do kodeksu karnego ustawodawca dodał nowe przestępstwo jazdy samochodem pomimo cofniętych uprawnień do kierowania pojazdami. Stanowi o tym art. 180a kk, który brzmi Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu, prowadzi pojazd mechaniczny, nie stosując się do decyzji właściwego organu o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

 

Wobec powyższego należy odpowiedź na pytanie na czym ma polegać przestępstwo prowadzenia pojazdu po cofnięciu uprawnień czyli jazda bez prawa jazdy.

 

 

NA CZYM POLEGA PRZESTĘPSTWO PROWADZENIA POJAZDÓW MIMO COFNIĘTYCH UPRAWNIEŃ DO KIEROWANIA Z ART. 180a KK

 

 

Przestępstwo z art. 180a kk polega na sytuacji, w której kierowcy organ administracyjny cofnął uprawnienia do kierowania pojazdami a ten mimo wydania tej decyzji nadal porusza się samochodem. Wobec powyższego sprawcą przestępstwa z art. 180a kk może być tylko i wyłącznie kierowca, który posiadał dokument prawa jazdy, następnie go stracił np. poprzez przekroczenie liczby 24 punktów karnych, co w konsekwencji spowodowało wydanie decyzji o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami i pomimo tej decyzji, jeżeli taki kierowca porusza się samochodem to popełnia przestępstwo z art. 180a kk.

 

Natomiast przestępstwa jazdy samochodem mimo decyzji o cofnięciu uprawnień nie popełnia kierowca, który nigdy nie uzyskał uprawnień do kierowania czyli nigdy nie został mu wydany dokument prawa jazdy, ponieważ popełnia on wykroczenie jazdy bez uprawnień z art. 94 kw.

 

Należy podkreślić, iż przestępstwo z art. 180a kk można popełnić tylko umyślnie i z zamiarem ewentualnym. Co oznacza, że taki kierowca musi wiedzieć, że organ administracyjny w stosunku do niego wydał decyzje o cofnięciu uprawnień, z decyzją tą kierowca mógł się zapoznać i decyzja ta się nie uprawomocniła. W innym przypadku dla przykładu jak organ administracyjny wysłał decyzję pod zły adres i kierowca nie mógł się z nią zapoznać, wówczas nie ma mowy o popełnieniu przestępstwa jazdy mimo cofniętych uprawnień z art. 180a kk.

 

 

CO GROZI ZA PRZESTĘPSTWO JAZDY SAMOCHODEM MIMO COFNIĘTYCH UPRAWNIEŃ DO KIEROWANIA POJAZDAMI Z ART. 180a KK?

 

 

Zgodnie z art. 180a kk Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu, prowadzi pojazd mechaniczny, nie stosując się do decyzji właściwego organu o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

 

Jednakże to nie jedyne zagrożenie jakie czeka kierowcę, który popełnił przestępstwo jazdy mimo cofniętych uprawnień. W tym miejscu należy również przytoczyć art. 42 § 1a pkt 1 kk, który stanowi, że Sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w razie skazania za przestępstwo określone w art 180a (przestępstwo jazdy pojazdem po cofnięciu uprawnień)

 

Wobec powyższego za przestępstwo jazdy samochodem mimo cofniętych uprawnień do kierowania pojazdami grozi:

 

•     grzywna lub kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2

•     zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres od 1 roku do 15 lat.

 

Jednakże powstaje pytanie czy Sąd musi orzekać za przestępstwo z art. 180a kk zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych? Otóż nie, gdyż można się starać o warunkowe umorzenie postępowania karnego, a co za tym idzie o odstąpienie od zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych.

 

 

BRAK ZAKAZU ZA PROWADZENIE POJAZDU MIMO COFNIĘTYCH UPRAWNIEŃ DO KIEROWANIA

 

Wbrew szeregu opinii Sąd nie zawsze jest zobligowany do orzekania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, gdyż taką możliwość daje mu art. 67 § 3 KK, który wprost stanowi, że Umarzając warunkowo postępowanie karne, sąd nakłada na sprawcę obowiązek naprawienia szkody w całości albo w części, a w miarę możliwości również obowiązek zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, albo zamiast tych obowiązków orzeka nawiązkę; SĄD MOŻE NAŁOŻYĆ NA SPRAWCĘ obowiązki wymienione w art. 72 obowiązki nakładane na skazanego w okresie warunkowego zawieszenia wykonania kary § 1 pkt 1–3, 5–6b, 7a lub 7b, A PONADTO ORZEC świadczenie pieniężne wymienione w art. 39 katalog środków karnych pkt 7 LUB ZAKAZ PROWADZENIA POJAZDÓW, WYMIENIONY W ART. 39 KATALOG ŚRODKÓW KARNYCH PKT 3, do lat 2. Przepisy art. 72 obowiązki nakładane na skazanego w okresie warunkowego zawieszenia wykonania kary § 1a i 1b stosuje się odpowiednio.

 

Wobec powyższego Sąd w wyroku nie musi orzekać zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, jednakże należy w tym miejscu zaznaczyć, iż Sąd ma taką możliwość tylko i wyłącznie w przypadku warunkowego umorzenia postępowania karnego, o którym stanowi art. 66 § KK, Sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy nie karanego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa.

 

Podsumowując jeżeli Sąd uzna, że przestępstwo jazdy samochodem pomimo cofniętych uprawnień do kierowania pojazdami cechowało się niskim stopniem zawinienia i nieznacznym stopniem społecznej szkodliwości to może warunkowo umorzyć postępowanie karne a w konsekwencji nie orzekać o zakazie prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.

 

Niemniej jednak doświadczenie zawodowe podpowiada, że rozstrzygnięcia o warunkowym umorzeniu nie zapadają powszechnie. Należy wykazać przed Sądem, że zasługujesz na instytucje warunkowego umorzenia oraz przedstawić okoliczności, które będą uzasadniały brak zakazu prowadzenia za przestępstwo jazdy bez dokumentu prawa jazdy.

 

Działania zmierzające do braku zakazu prowadzenia należy podjąć już podczas przesłuchania na Policji. Złożone wyjaśnienia są bardzo ważne, ponieważ ta czynność daje Ci szanse na wytłumaczenie całej sytuacji. Pamiętaj aby wskazać jakie konsekwencje możesz ponieść Ty lub Twoi najbliżsi w przypadku orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych.

 

 

KTO WYDAJE DECYZJĘ DO COFNIĘCIU UPRAWNIEŃ DO KIEROWANIA POJAZDAMI?

 

 

Lista organów, które mogą wydać decyzję administracyjną o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami jest zamknięta i taką decyzję może wydać:

 

•     Starosta lub Prezydent Miasta;

•     Marszałek Województwa;

•     Dowódca Jednostki Wojskowej.

 

Natomiast ustawa o kierujących pojazdami w art. 103 wskazuje, za jakie sytuacje można wydać decyzję o cofnięciu prawa jazdy:

 

•     na podstawie orzeczenia psychologicznego stwierdzono u kierowcy istnienie przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem;

•      kierowca utracił kwalifikacje na podstawie wyniku egzaminu państwowego;

•     kierowca nie zgłosił się we wskazanym terminie na egzamin państwowy

•      kierowca ponownie przekroczył liczbę 24 punktów otrzymanych za naruszenie przepisów ruchu drogowego w okresie 5 lat od dnia wydania skierowania na kurs reedukacyjny,

•     kierowca popełnił w okresie próbnym trzy wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji lub jedno przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji;

•     orzeczono zakaz prowadzenia pojazdów.

 

Na zakończenie należy kategorycznie podkreślić, że tylko instytucja warunkowego umorzenia postępowania karnego pozwoli na zachowanie możliwości kierowania pojazdami, ponieważ w innym przypadku Sąd będzie zobligowany do orzeczenia zakazu prowadzenia na minimum jeden rok.